Ο φιλέλληνας Καρλ Γιάκομπ Λούντβιχ Ίκεν (Karl Jakob Ludwig Iken, 1789–1841) θεωρείται ως ένας από τους πρώτους ερευνητές και διαμεσολαβητές του νεοελληνικού πολιτισμού.
Κατά τη διάρκεια των σπουδών του στη φιλολογία στο Πανεπιστήμια του Γκέτινγκεν και του Βερολίνου (1808–1812) ο Ίκεν παρακολούθησε μαθήματα των Johann Gottlieb Fichte, Friedrich August Wolf, August Boeckh και Barthold Georg Niebuhr. Μετά την επιστροφή του στην γενέτειρά του Βρέμη αφιερώθηκε στη διάδοση ξένης λογοτεχνίας· το ιδιαίτερο ενδιαφέρον του υπήρξε ωστόσο ο νεοελληνικός πολιτισμός, κάτι που τον έφερε μεταξύ των άλλων σ’ επαφή με τον Γιόχαν Βόλφγκανγκ Γκαίτε (Johann Wolfgang Goethe) και τον φιλελληνικό κύκλο γύρω από τον Friedrich Thiersch. Το ενδιαφέρον του εκδηλώθηκε ήδη στη διατριβή του De statu Graeciae hodierno deque Neohellenum seu Romaicorum historia tam politica, quam literaria (σήμερα θεωρείται χαμένη), με την οποία ανακηρύχθηκε διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Ιένας. Ακολούθησαν σχετικά άρθρα καθώς και μεταφράσεις από τα ελληνικά, όπως επί παραδείγματι στο περιοδικό Wünschelruthe του Γκέτινγκεν, όπου επίσης ο Werner von Haxthausen παρουσίασε τις πρώτες δοκιμές από τα Νεοελληνικά δημοτικά τραγούδια (Neugriechische Volkslieder) το 1818.
Το κύριο έργο του Ίκεν κυκλοφόρησε κατά τα χρόνια του αγώνα της ελληνικής ανεξαρτησίας: πρόκειται για τα Ελλήνιον. Περί πολιτισμού, ιστορίας και λογοτεχνίας των Νεοελλήνων (Hellenion. Ueber Kultur, Geschichte und Literatur der Neugriechen) και Περί την αρχαία τη νέα Ελλάδα (Vom alten und vom neuen Hellas), που δημοσιεύτηκαν την περίοδο 1822/23, όπου με εκτενείς προλόγους και πλούσιο σχολιασμό παρουσιάζονταν κείμενα του έλληνα ιατρού και φιλολόγου Αδαμάντιου Κοραή (1748–1833). Το έργο Λευκοθέα. Μια συλλογή επιστολών ενός γνήσιου Έλληνα περί κράτους, λογοτεχνίας και ποιητικής τέχνης της νεότερης Ελλάδας (Leukothea. Eine Sammlung von Briefen eines geborenen Griechen über Staatswesen, Literatur und Dichtkunst des neueren Griechenlands, 1825) περιλαμβάνει –εκτός των επιστολών του Έλληνα γιατρού Στέφανου Κανέλου– άρθρα από το περιοδικό της Βιέννης Ερμής ο Λόγιος, με τους συνεργάτες του οποίου ο Ίκεν αλληλογραφούσε προσωπικά. Οι τρεις τόμοι του Ευνομία. Παρουσιάσεις και Αποσπάσματα νεοελληνικής ποίησης και πεζών (Eunomia. Darstellungen und Fragmente neugriechischer Poesie und Prosa, 1827) συνιστούν μια αντιπροσωπευτική συμπαράθεση γαλλόφωνων και αγγλόφωνων άρθρων πάνω στον νεοελληνικό πολιτισμό με αποσπάσματα από έργα παλαιότερων και σύγχρονων ελλήνων συγγραφέων –μεταξύ των άλλων Πτωχοπρόδρομος, Γεώργιος Χορτάτσης, Ρήγας Βελεστινλής, Αθανάσιος Χριστόπουλος– καθώς και μια συλλογή νεοελληνικών δημοτικών τραγουδιών σε επιμέλεια του Theodor Kind.
Λόγω του πολυσχιδούς του έργου ως ερευνητής και μεταφραστής, ο Ίκεν θεωρείται πλέον ως «πρωτοπόρος των νεοελληνικών σπουδών» (Διαμαντοπούλου 2020).
Μετάφραση από τα γερμανικά: Αντώνης Οικονόμου
