Αλεξάντερ Κλάρους Χάιντσε

  • Veröffentlicht 31.03.22
10.05.1806,
  • Leipzig
— 21.01.1856,
  • Waldheim
  • Militär
  • Übersetzer

Ο Αλεξάντερ Κλάρους Χάιντσε (Alexander Clarus Heinze, 1806–1856) ήταν γερμανός στρατιωτικός και πολιτικός, ο οποίος υπηρέτησε στο Βασίλειο της Ελλάδας σε διάφορα στρατιωτικά αξιώματα μέχρι το 1843. Το 1849 ήταν o στρατιωτικός διοικητής των επαναστατικών δυνάμεων κατά τη λεγόμενη Μαγιάτικη Εξέγερση της Δρέσδης (Dresdner Maiaufstand).

Γιος ενός λόγιου από τη Λειψία, ο Χάιντσε φοίτησε στη Στρατιωτική Ακαδημία της Σαξωνίας από το 1823 ως το 1827. Το 1828 μετέβη στην Ελλάδα για να λάβει μέρος ως εθελοντής στον Εθνικοαπελευθερωτικό Αγώνα. Μετά την ίδρυση του Ελληνικού Βασιλείου έγινε αξιωματικός στον ελληνικό στρατό. Από το 1835 υπηρέτησε ως λοχαγός και υπεύθυνος συντήρησης στη διεύθυνση στρατιωτικού υλικού στο Ναύπλιο, το 1837 προήχθη στο βαθμό του ταγματάρχη πυροβολικού και το 1842 σε στρατιωτικό διοικητή της πόλης της Πάτρας. Την ίδια περίοδο, ο Χάιντσε  συνέταξε ένα τρίγλωσσο λεξικό στρατιωτικών όρων, το οποίο όμως κυκλοφόρησε μόλις το 1846 ως γαλλογερμανικό λεξικό, χωρίς τη νεοελληνική μετάφραση των όρων.

Μετά την επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου, ο Χάιντσε, που υπηρετούσε ακόμη στην Αθήνα, έχασε τη θέση του, όπως άλλωστε και πολλοί από τους συμπατριώτες του, και αναγκάσθηκε να εγκαταλείψει την Ελλάδα. Παρότι η επανάσταση είχε αρνητικά αποτελέσματα για τον ίδιο, σε μια έκθεση που δημοσίευσε ανώνυμα ως αυτόπτης την ίδια χρονιά στον εκδοτικό Brockhaus της Λειψίας δήλωνε πεπεισμένος ως προς τους πολιτικούς της στόχους, ελπίζοντας μάλιστα ότι τα γεγονότα της Αθήνας θα είχαν αντίκτυπο σε ολόκληρη την Ευρώπη: «Είθε η 3η Σεπτεμβρίου της Αθήνας να λάμψει ως φωστήρας στον συννεφιασμένο ορίζοντα της ανατολής και να αποδείξει στην πολιτική των ευρωπαϊκών κρατών ότι η φωνή των λαών για τη διεκδίκηση των δικαίων τους θα βρίσκει πάντα τον ασφαλή δρόμο που οδηγεί στις καρδιές των κυβερνητών τους!» (Heinze, 1843, VII) Σε αυτόν τον στόχο ήταν αφιερωμένο και το βιβλίο που ακολούθησε Η Ελληνική Εθνοσυνέλευση της Αθήνας τα έτη 1843 και 1844 (Der hellenische Nationalcongress zu Athen in den Jahren 1843 und 1844, Λειψία, 1845), όπου ο Χάιντσε μεταφράζει στα γερμανικά και καθιστά προσβάσιμα για το γερμανόφωνο κοινό τα επίσημα πρακτικά των συνεδριάσεων, τις συζητήσεις, τις αναφορές και τα σχετικά σχόλια στον ελληνικό τύπο.

Στο έτος των ευρωπαϊκών επαναστάσεων (1948/49) ο Χάιντσε, πιστός στις πολιτικές του πεποιθήσεις, στο πλευρό του δημοκρατικού κινήματος στη Σαξωνία και τον Ιανουάριο του 1849 εξελέγη βουλευτής στο τοπικό κοινοβούλιο. Μετά την αποδοχή του συντάγματος της Φρανκφούρτης και τη συνεπακόλουθη διάλυσή του κοινοβουλίου, ο Χάιντσε βρέθηκε για λίγο στο επίκεντρο του πολιτικού γίγνεσθαι ως στρατιωτικός διοικητής της λεγόμενης Μαγιάτικης Εξέγερσης της Δρέσδης, αλλά παραδόθηκε στις 7 Μαΐου στα κυβερνητικά στρατεύματα, όταν πλέον είχε γίνει εμφανής η αποτυχία του εγχειρήματος. Το υπόλοιπο της ζωής του ο Χάιντσε το πέρασε υπό κράτηση με την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας. Πέθανε το 1856 στις φυλακές του Βάλντχαϊμ (Waldheim) από πνευμονικό οίδημα.

Μετάφραση από τα γερμανικά: Αντώνης Οικονόμου

Βιβλιογραφία

Zitierweise

Marco Hillemann: «Αλεξάντερ Κλάρους Χάιντσε», in: Alexandros-Andreas Kyrtsis und Miltos Pechlivanos (Hg.), Compendium der deutsch-griechischen Verflechtungen, 31.03.22, URI : https://comdeg.eu/artikel/110363/.