Ο Χανς Μύλλερ (Hans Müller, 1854-1897) ήταν γερμανός φιλόλογος, περιηγητής στην Ελλάδα και μεταφραστής ελληνικής λογοτεχνίας.
Η βιογραφία του Μύλλερ περιβάλλεται μέχρι σήμερα σε μεγάλο βαθμό από σκοτάδι. Η μερική της αποκατάσταση βασίζεται σε διάσπαρτες πληροφορίες που δίνει ο ίδιος στο δίτομο έργο του Ελληνικά Ταξίδια και Έρευνες (Griechische Reisen und Studien, 1887). Σύμφωνα μ’ αυτές έχουμε να κάνουμε μ’ έναν φιλόλογο από το Χάλλε Ζάαλε (Halle a. d. Saale), ο οποίος με ένα ταξίδι του στην Ελλάδα αμέσως μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του εκπλήρωσε τον «διακαή πόθο της ζωής του» (Müller, 1887, τόμ. 1, 1). Ο συντάκτης του ταξιδιωτικού χρονικού τοποθετεί την έναρξη των «νεοελληνικών μελετών» του ήδη στην σχολική περίοδο, όταν ένας έλληνας σπουδαστής της ιατρικής τού δώρισε μια δεσμίδα ελληνικών εφημερίδων (στο ίδιο, 143). Επανειλημμένες αναφορές σε εκπαιδευτικά και μαθητικά θέματα σε όλη την έκταση του βιβλίου επιτρέπουν το συμπέρασμα ότι πρόκειται για καθηγητή γυμνασίου.
Όπως τονίζει ο ίδιος ο συγγραφέας των Ταξιδιών και Σπουδών, «το βιβλίο έχει συνταχθεί από φιλελληνική σκοπιά» και αντίθετα με τις «φιλολογικές-αρχαιολογικές περιγραφές» της μέχρι τούδε ταξιδιωτικής λογοτεχνίας έχει ως αντικείμενο «τη σημερινή χώρα και τον λαό των Ελλήνων» (στο ίδιο, V-VI). Σ’ αυτό το πνεύμα, ο Μύλλερ, που έμεινε στην Ελλάδα μεταξύ Ιανουαρίου και Μαΐου του 1881, παρουσιάζει στο βιβλίο του ένα μίγμα από γεωγραφικές πληροφορίες, προσωπικά βιώματα, εμπειρίες, συνομιλίες και απόψεις. Ο δεύτερος τόμος των Ταξιδιών και Σπουδών μπορεί να εννοηθεί ως παράρτημα στις γλωσσικές και λογοτεχνικές-ιστορικές παρατηρήσεις του πρώτου τόμου. Περιέχει μια συλλογή νεοελληνικής λογοτεχνίας, η οποία αφενός καταδεικνύει «τη συνάφεια της αρχαίας με τη νέα ελληνική λογοτεχνία και την υψηλή αξία της δεύτερης για τη μελέτη της πρώτης», αφετέρου έρχεται «να μας δώσει την πρακτική απόδειξη ότι η σύγχρονη ελληνική γλώσσα και λογοτεχνία αξίζει και σαν τέτοια τη μέγιστη προσοχή και αναγνώριση» (στο ίδιο, τόμ. 2, V). Ο δίγλωσσος τόμος προσφέρει μια επιλογή από έργα της νεοελληνικής λυρικής και επικής ποίησης γνωστών ποιητών όπως του Ρήγα Βελεστινλή, του Ιωάννη Καρασούτσα, του Γεωργίου Ζαλοκώστα, του Αλέξανδρου Ρίζου Ραγκαβή, καθώς και αποσπάσματα από το δράμα Μαρία Δοξαπατρή του Δημητρίου Βερναρδάκη – τόσο στο ελληνικό πρωτότυπο όσο και σε γερμανικές διασκευές.
Ο Μύλλερ εμφανίστηκε ως μεταφραστής από τη νεοελληνική γλώσσα και μιαν άλλη φορά, το 1889. Τη χρονιά εκείνη δημοσίευσε στον εκδοτικό οίκο Reclam τις Αναμνήσεις από τον γερμανο-γαλλικό πόλεμο του 1870-71 (Erinnerungen aus dem deutsch-französischen Krieg 1870-71) του Αιμίλιου Ρίζου Ραγκαβή.
Μετάφραση από τα γερμανικά: Αντώνης Οικονόμου