Με βάση το διαθέσιμο αρχειακό υλικό (Κατάλογοι υποψήφιων διδακτόρων, αρχειοθετημένα αντίτυπα διατριβών, φάκελοι διατριβών και, σε ορισμένες περιπτώσεις, ατομικοί φάκελοι) συλλέγονται και αξιολογούνται τα στοιχεία που αφορούν τους έλληνες/ίδες σπουδαστές/τριες και ειδικότερα τους/τις διδάκτορες του Πανεπιστημίου του Αμβούργου κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου. Αποφασιστικό κριτήριο για την υπαγωγή τους στην έρευνα είναι το έτος εγγραφής των υποψήφιων στο πανεπιστήμιο, πολλές διατριβές συνεχίζονται και κατά τη δεκαετία του 1940. Μελετάται επίσης το Αρχείο της Ελληνογερμανικής Κοινότητας του Αμβούργου (DGGH) , προκειμένου να εντοπισθεί η πιθανή διαπλοκή ιδιωτικών και πανεπιστημιακών συμφερόντων. Αξιολογούνται βιογραφικά σημειώματα, πληροφορίες για επιβλέποντες καθηγητές , πραγματογνώμονες και εξεταστές, σε ορισμένες δε περιπτώσεις πραγματογνωμοσύνες και λοιπές διαδικασίες. Για την ακρίβεια, υπάρχει μόνο μια υποψήφια διδάκτορας, της οποίας η προσπάθεια δεν τελεσφόρησε. Σε περιπτώσεις όπου οι σχετικές πληροφορίες είναι διαθέσιμες, δίνεται ιδιαίτερη προσοχή σ’ αυτές που αφορούν αφενός την ελκυστικότητα του Πανεπιστημίου του Αμβούργου, των συγκεκριμένων επιστημονικών πεδίων και των συγκεκριμένων καθηγητών και αφετέρου τη στάση των υποψηφίων διδακτόρων απέναντι στον εθνικοσοσιαλισμό και σε ορισμένες περιπτώσεις, το αναμορφωμένο βιογραφικό τους μετά το 1945. Ιδιαίτερη προσοχή δόθηκε επίσης σε πληροφορίες σχετικές με τις υποτροφίες. Προκειμένου να ενθαρρυνθούν περαιτέρω έρευνες αυτού του είδους, αναφέρονται σκοπίμως με σαφήνεια οι μέθοδοι και το είδος του ίδιου του αρχειακού υλικού.

Ονομαστικός κατάλογος από το Παράρτημα 1: Στοιχεία για τις διαδικασίες που αφορούν την εκπόνηση διατριβής και στις οποίες έλαβε χώρα επί διδακτορικώ διπλώματι εξέταση

Ο ακόλουθος ονομαστικός κατάλογος βασίζεται στην τεκμηρίωση, η οποία δίδεται στο Παράρτημα 1 του παρόντος δοκιμίου και αφορά τις διαδικασίες εκπόνησης διατριβής των υποψηφίων διδακτόρων που παρουσιάζονται εδώ. Η αναλυτική τεκμηρίωση των διαδικασιών εκπόνησης διατριβής μπορεί να βρεθεί στα άρθρα που αναφέρονται στα αντίστοιχα πρόσωπα και έχουν παραχθεί βάσει του παραρτήματος προκειμένου να αναρτηθούν στην Επιτομή των Ελληνογερμανικών σχέσεων. Οι ονομασίες ακολουθούν σε όλες τις σχολές την χρονολογική σειρά των εγγραφών· όταν οι εγγραφές δεν είναι διαθέσιμες, η σειρά δίνεται σύμφωνα με το εξάμηνο εισαγωγής στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου, όπως αυτό αναφέρεται στο βιογραφικό.

Φιλοσοφική Σχολή (Philosophische Fakultät)

1. Βασίλειος Έξαρχος – Basil Exarchos (Θ.Ε. 1928)
2. Εμμανουήλ Γ. Σαρρής – Emanuel G. Sarris (Θ.Ε. 1929)
3. Ευριπίδης Κωνσταντόπουλος – Euripides Constantopoulos (Χ.Ε. 1929/30)
4. Ματούλα Κωνσταντοπούλου – Matoula Constantopoulos (Χ.Ε. 1931/32)
5. Ιωάννης Ιωαννίδης – Ioannes Ioannides (Θ.Ε. 1934)
6. Γεώργιος Δημητράκος – Georgios Dimitrakos (Χ.Ε. 1935/36)
7. Πέτρος Κούλμας – Peter Coulmas (1939)
8. Δρ. Νομ. Δημήτριος Σ. Κωνσταντόπουλος – iur. Demetrios S. Constantopoulos (1938/39)

Σχολή Επιστημών του Δικαίου και του Κράτους (Rechts– und Staats-wissenschaftliche Fakultät)

1. Κωνσταντίνος Σ. Κωνσταντόπουλος – Constantin S. Constantopoulos (Χ.Ε. 1925/26)
2. Κυριάκος Σπηλιόπουλος – Kyriakos Spiliopoulos (Θ.Ε. 1926)
3. Λέων Πιζάνης – Leon Pisani (1926/27, Θ.Ε. 1929)
4. Δημήτριος Δημητρίου – Dimitrios Dimitriou (Χ.Ε. 1927/28)
5. Χ[αράλαμπος Ν.] Φραγκίστας – Ch[aralambos N.] Fragistas (Θ.Ε. 1929)
6. Αλέξανδρος Τσιριντάνης – Alexander Tsirintanis (Θ.Ε. 1929)
7. Σταμάτιος Βοϊβόδας – Stamatios Woiwodas (Θ.Ε. 1929)
8. Σπύρος Μαλάμος – Spyro Malamos (Χ.Ε. 1932/33)
9. Φαίδων Σαχαμάνογλου – Phaedon Sachsamanoglou (Θ.Ε. 1934/35)
10. Δημήτριος Σ. Κωνσταντόπουλος – Demetrios S. Constantopoulos (Θ.Ε. 1933/34)
11. Δημήτριος Σπ. Εμμανουήλ – Demetrios Sp. Emmanuel (Χ.Ε. 1933/34)
12. Στυλιανός Καρακαντάς – Stylianos Karakantas (Θ.Ε. 1935)
13. Θεόδωρος Δεληγιώργος – Theodor Deligeorgios (Θ.Ε. 1936)
14. Νικόλαος Βοϊβόδας – Nikolaos Woiwoidas (Θ.Ε. 1936)
15. Αιμίλιος Μπεντερμάχερ – Aemilios Bendermacher (Θ.Ε. 1938)
16. Γεώργιος Σ. Κωνσταντόπουλος – Georgios S. Constantopoulos (Θ.Ε. 1938)
17. Νικόλαος Δελούκας – Nikolaos Deloukas (Θ.Ε. 1938)
18. Ευθύμιος Παπαγεωργίου – Euthymios Papageorgiou (Χ.Ε. 1938/39)

Ιατρική Σχολή (Medizinische Fakultät)

1. Σέργιος Σερέφης – Sergios Serefis (Χ.Ε. 1922/22)
2. Νικόλας Κερετζόπουλος – Nikolas Kerestetzopoulos-Koursis (Χ.Ε. 1922/23)
3. Βασίλειος Μαλάμος – Basilios Malamos (Χ.Ε. 1925/26)
4. Αθανάσιος Δομένικος – Athanasios Domenikos (Θ.Ε. 1927)
5. Τριαντάφυλλος Δημητρίου – Triantafillos Dimitriou (Χ.Ε. 1929/30)
6. Αθανάσιος Καραγιάννης – Athanasios Karajannis (Χ.Ε. 1931/32)
7. Άγγελος Πιστοφίδης – Angelos Pistofidis (Χ.Ε. 1935/36)
8. Παναγιώτης Γρηγοριάδης – Panagiotis Grigoriadis (Χ.Ε. 1937/38)
9. Κωνσταντίνος Νικολαΐδης – Konstantinos Nikolaides (Χ.Ε. 1937/38)
10. Παναγιώτης Νασούφης – Panagiotis Nassuphis (Θ.Ε. 1937)

Ονομαστικός κατάλογος από το Παράρτημα 2: Εγγεγραμμένοι Έλληνες/Ελληνίδες καθώς και ελληνικά ονόματα που περιέχονται στο πόρταλ εγγεγραμμένων των ετών μέχρι και το 1941· χωρίς διδακτορικό/υφηγεσία

1. Κουρεμέτης Γρηγόριος – Kouremetis, Gregor (Χ.Ε. 1920/21)
2. Αγγαλόπουλος Χρίστος – Agallopulos, Christos (Χ.Ε. 1921/22)
3. Κυριακού Λύσσανδρος – Kyriakos, Lysandros (Χ.Ε. 1921/22)
4. Σπηλιόπουλος Γεώργιος – Spiliopoulos, Georges (Χ.Ε. 1921/22)
5. Δαμασιώτης Στέλιος – Damassiotis, Stelios (στο πόρταλ των εγγεγραμμένων: Ήλιος – Hellios) (Θ.Ε. 1922)
6. Κοννινιώτης Χρίστος – Konniniotes, Christos (SoSe 1922)
7. Μπιτσάκης Ελευθέριος – Bitsakis, Elefteri (Χ.Ε. 1922/23)
8. Σπηλιόπουλος Σπυρίδων – Spiliopulos, Spyridon (Χ.Ε. 1922/23)
9. Βαλαβανιώτης Χρίστος – Valavaniotis, Christos (στο πόρταλ των εγγεγραμμένων: Ναλαβανιώτης – Nalavaniotis) (Θ.Ε. 1923)
10. Νιάρχος Δημήτριος – Niarchos, Demetrius (Χ.Ε. 1923/24)
11. Τζαννίδης Αλέξανδρος – Tzannides, Alexander (Θ.Ε. 1924)
12. Αλεξανδρίδης Κωνσταντίνος – Alexandrides, Konstantin (Θ.Ε. 1925)
13. Παλαιολόγος Γεώργιος – Palaeologos, Georg (Θ.Ε. 1925)
14. Ευαγγελίδης Αλέξανδρος – Evangelides, Alexander (Χ.Ε. 1926/27)
15. Παπαγιάννης Μιχαήλ – Papajanni, Michel (Θ.Ε. 1928)
16. Φλώρος Παύλος – Floros, Paul (Χ.Ε. 1928/29)
17. Παπαζαχαρίν Ιωάννης – Papasacharin, Johann (Θ.Ε. 1929)
18. Φιλιππόπουλος Ντένης (Διονύσιος) – Philippopoulos, Denis (d.i. Dionysios) (Χ.Ε. 1929/30)
19. Κοκκινόπουλος Δημήτριος – Kokkinopoulos, Dimitrios (Θ.Ε. 1929/30)
20. Μαυροειδής Ιωάννης – Mavroidis, Jean (Θ.Ε. 1920)
21. Χριστοδούλου Α. – Christodoulou, A. (Χ.Ε. 1930/31)
22. Βλαχόπουλος Χ. – Vlachopoulos, Ch. (Χ.Ε. 1930/31)
23. Βασιλείου Φίλων – Wassiliou, Philon (Χ.Ε. 1930/31)
24. Πίππας Δημοσθένης – Pippas, Demosthenes (Θ.Ε. 1931)
25. Σκούρα Ελένη – Skura, Helene (Θ.Ε. 1931)
26. Κωστοπαναγιώτης Βασίλειος – Kostopanagiotis, Vasileios (Χ.Ε. 1931/32)
27. Γεδεών Σοφία – Gedeon, Sophie (Θ.Ε. 1932)
28. Χρυσοβέργη Α. – Chryssoverghi, A. (Χ.Ε. 1932/33)
29. Δημητρίου Ειρ. – Dimitriou, Ir. (Χ.Ε. 1932/33)
30. Δάμτσας Αλέξανδρος – Damtsas, Alexander (Χ.Ε. 1933/34)
31. Νάτζου Έλλη – Nantzu, Elly (Θ.Ε. 1934)
32. Χρόνης Ι. – Chronis, Johs. (Χ.Ε. 1934/35)
33. Θωμαΐδης Ξενοφών – Thomaides, Xenophon (1934/35)
34. Γαζής Ανδρέας – Gasis, Andreas (Θ.Ε. 1935)
35. Λαμπαδαρίδης Γρηγόριος – Lambadaridis, Gregorios (Χ.Ε. 1935/36)
36. Βασιλάκης Χρίστος – Vassilakis, Christos (Χ.Ε. 1935/36)
37. Κωνσταντινίδης Δημήτριος – Konstantinides, Demetrius (Θ.Ε. 1936)
38. Μουζενίδης Κυριάκος – Mousenidis, Kyriakos (Θ.Ε. 1936)
39. Διαμαντόπουλος Θεόδωρος – Diamantopoulos, Theodoros (Χ.Ε. 1936/37)
40. Καραπαλής Πασχάλης – Karapalis, Paschalis (Χ.Ε. 1936/37)
41. Περατικός Μιχαήλ – Peraticos, Michael (Χ.Ε. 1936/37)
42. Σουρμελής Αντώνιος – Sourmelis, Antonios (im Matrikelportal: Soyrmelis) (Χ.Ε. 1936/37)
43. Καρίπη Ηρώ – Karipi, Hero (Θ.Ε. 1937)
44. Αναγνωστίδης Νικόλαος – Anagnostidis, Nikolaos (Χ.Ε. 1937/38)
45. Κυριαζής Κωνσταντίνος – Kyriazis, Konstantin (Θ.Ε. 1938)
46. (Πιθανώς) Μποντονρής Κωνσταντίνος – Bondonris, Konstantin (Χ.Ε. 1938/39)
47. Γιαννόπουλος Κωνσταντίνος – Jannopoulos, Konstantin (Χ.Ε. 1938/39)
48. Παπαγεράκης Ιωάννης – Papagerakis, Johannis (Χ.Ε. 1938/39)
49. (Πιθανώς) Μπελέζος Νίκων – Belesos, Nikon (Θ.Ε. 1939)
50. Κωνσταντοπούλου Σταυρούλα – Konstantopoulou, Stavroula (Θ.Ε. 1939)
51. Λασκάρ Κώστας – Laskar, Kostas (Θ.Ε. 1939)
52. Παπαδόπουλος Μιλτιάδης – Papadopoulos, Miltiades (Θ.Ε. 1939)
53. Πετρόπουλος Γεώργιος – Petropulos, Georg (Θ.Ε. 1939)

Μετάφραση από τα Γερμανικά: Αντώνης Οικονόμου

Ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του, ανέδειξε την ιδιαίτερη σημασία και πολυπλοκότητα πτυχών όπως οι μηχανισμοί λήψης αποφάσεων και ο ρόλος της κοινής γνώμης στα εμπόλεμα κράτη. Στο πλαίσιο αυτό, η Ελλάδα αποτελεί ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον παράδειγμα μελέτης, λόγω του πολύ ιδιαίτερου και σύνθετου χαρακτήρα της εμπλοκής της χώρας στον πόλεμο και των πολλαπλών φορέων ισχύος και επιρροής στο εσωτερικό και το εξωτερικό της χώρας. Η έρευνα στο ειδικότερο παράδειγμα των γερμανικών επιδράσεων στον ελληνικό δημόσιο βίο εμφανίζει μια αξιοσημείωτη πολυμέρεια ως προς τους διαύλους διοχέτευσης αυτής της επιρροής. Επισημαίνονται σχετικά οι οικογενειακοί δεσμοί του βασιλιά Κωνσταντίνου με τον γερμανό αυτοκράτορα, το ισχυρό αποτύπωμα της γερμανικής παιδείας που είχαν λάβει τόσο ο ίδιος ο Κωνσταντίνος όσο και πρόσωπα-κλειδιά στο επιτελείο του, η λειτουργία ενός ιδιαίτερα αποτελεσματικού μηχανισμού γερμανικής προπαγάνδας στον ελληνικό χώρο, με κύριο όχημα τον ημερήσιο τύπο, αλλά και συγκεκριμένα παραδείγματα από την εκδοτική παραγωγή της εποχής που προέβαλαν σταθερά την εικόνα της γερμανικής ισχύος. Αξιοσημείωτη υπήρξε επίσης η δυναμική που δημιουργήθηκε από την αιχμαλωσία και παραμονή του ελληνικού Δ΄ Σώματος Στρατού στο Görlitz από το φθινόπωρο του 1916. Τέλος, όλα τα παραπάνω οφείλουν να εξεταστούν με γνώμονα τη γενικότερη θέση της Ελλάδας στη γερμανική περιφερειακή στρατηγική για τα Βαλκάνια και τη Μέση Ανατολή. Η μελέτη αυτών των διαύλων πιστοποιεί την ανθεκτικότητα της εικόνας της Γερμανίας στην κοινή γνώμη κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και την επιδραστικότητά της σε μέρος του μηχανισμού λήψης αποφάσεων, ενώ καταδεικνύει τη σημασία της οργανικής ένταξης της συγκεκριμένης περιόδου στη μελέτη των ελληνογερμανικών σχέσεων κατά τον εικοστό αιώνα.

In keiner Phase der jüngeren und jüngsten Geschichte Griechenlands hat die Einführung staatlicher Institutionen zu einer vergleichbaren gesellschaftlichen und kulturellen Transformation beigetragen wie in den drei Jahrzehnten unter der Herrschaft von König Otto.

Das Dossier umfasst verschiedene Felder der deutsch-griechischen Verflechtungen, die bislang für gewöhnlich unter dem einheitlichen Begriff des deutschen Philhellenismus (bzw. des Mishellenismus) subsummiert wurden. Den ersten Angelpunkt der Konferenz bildet die Neubewertung der Rezeptionen von 1821 in den deutschsprachigen Ländern und die Mobilisierung, die sie in Verbindung mit den politischen Bewegungen nördlich der Alpen hervorriefen. In diesen Bewegungen waren freilich von vornherein eine politische und eine kulturelle Komponente miteinander verflochten, die politische Bewegung des Philhellenismus und die aus der einschlägigen Literatur bekannte „Tyrannei Griechenlands über Deutschland“. Selbstverständlich darf die Rolle der griechischen Gemeinden des deutschsprachigen Raumes in diesem Zusammenhang nicht vergessen werden. Den zweiten Angelpunkt bildet die Untersuchung der Transformationen, die diese politisch-kulturelle Verflechtung in den 200 Jahren nach dem Ausbruch der Griechischen Revolution erfuhr.